اسپرینکلر

یا

آبفشان

یکی از لوازم آتش نشانی است که توسط هنری پارملی اختراع شد این وسیله که کارکرد آن بسیار ساده است تبدیل به یکی از پر کاربردترین و کار آمد ترین لوازم آتش نشانی شده است. سیستمهای اسپرینکلر (sprinkler) بعنوان قدیمیترین سیستم اطفا حریق اتوماتیک،جهت حفاظت از جان و مال انسانها در مقابل خطر آتش سوزی در منازل مسکونی، کارخانجات، انبارها و…. مورد استفاده قرارگرفته اند. این سیستمها با بکارگیری تجهیزات ساده و ارزان قیمت، ایمنی ساختمانها در برابر حریق را به طرز چشمگیری افزایش می دهند.

نحوه عملکرد اسپرینکلر ها در زمان های اولیه که ساخته شده بود این بود که درون آن یک شیشه جیوه قرار داده میشد و زمانی که دمای هوا بین 55 تا 77 میشد آن شیشه میترکید و آب به طور آبفشان به زمین پاشیده میشد تا از بالا رفتن دما و آتش گرفتنوسایل دیگر جلوگیری می نمود. امروزه در هرساختمان و یا فروشگاه و کارخانه ای که تازه تاسیس است باید از سیستم های آتش نشانی و لوازم آتش نشانی را نصب کنند.

کاربرد اسپرینکلر

اسپرینکلر یک وسیله نسبتا ساده است که در شبکه های لوله کشی ساختمان نصب شده و نقش بسیار حیاتی در اطفا حریق انجام میدهد. این سیستم که با هدف کنترل و مهار آتش ساخته شده است، در مواقع آتش سوزی عمل کرده و آب را تخلیه می کند و می توان از ان به عنوان ایمن ترین و یکی از بهترین روش های اطفا حریق یاد کرد.

جالب است بدانید که بر اساس آمار های منتشر شده ۳۷% از آتش سوزی ها با فعال شدن تنها یک سیستم اطفا حریق اتوماتیک ، ۵۶% با فعال شده کمتر از ۳ دستگاه و ۸۳% از حریق ها با کمتر از اسپرینکلر مهار شده اند. که این آمار نشان دهنده نقش بسیار موثر این دستگاه ساده میباشد. و نکته جالب تر این است که در انگلستان تا کنون هیچ یک از ساختمان های مجهیز به سیستم اطفا حریق اسپرینکلر دچار خسارت های سنگین و مرگ ناشی از حریق نشده اند !

انواع سیستم اسپرینکلر

  • سیستم تر
  • سیستم خشک
  • سیستم جریان آزاد
  • سیستم نیمه آزاد
سیستم تر:

این نوع دارای فشار دائمی بوده و در مواقع آتش سوزی افشانه های اتوماتیک مسیر آب را باز کرده و آب تخلیه میشود. در مواقع آتش سوزی و افزایش دما حباب شیشه ای که در دهانه اسپرینکلر تعبیه شده است میشکند و بدین ترتیب مسیر آب باز می شود.

سیستم خشک:

در سیستم های اطفا حریق اتوماتیک خشک در حالت عادی مسیر جریان آب توسط فشار هوا با گاز نیتروژن بسته است ، و با افزایش دما در مواقع آتش سوزی افشانه اتوماتیک باعث باز شدن شیر آب میشود. توجه داشته باشید که در این سیستم ها در صورتی که افت فشار آب در شبکه وجود داشته باشد ، می بایست از کلید اتوماتیک و پمپ کمکی استفاده نمود.

سیستم جریان آزاد:

سیستم اطفا حریق اتوماتیک جریان آزاد که به آن روش نیمه اتوماتیک نیز گفته میشود ، از تعداد افشانه با دهانه های باز تشکیل میشود که در مواقع آتش سوزی شیر اصلی توسط سیستم یا به صورت دستی باز میشود.

سیستم نیمه آزاد:

سیستم اطفا حریق نیمه آزاد شباهت بسیاری به سیستم جریان آزاد دارد، با این تفاوت که در سیستم نیمه آزاد از اسپرینکلر های اتومات استفاده میشود. و زمانی که سیستم کشف حریق ، شیر اصلی را باز مینماید ، فقط افشانه هایی که در معرض حریق هستند عمل خواهند کرد.